راهنماي انتخاب و جانمايي آشكارسازهاي شعله

 

نگارنده: مهندس حامد کیشانی فراهانی

مدیر بخش F&G نوین دانش آینده 

   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

نور تولید شده توسط شعله آتش داراي طيف هاي نوري مختلفي است؛ نظير باند طيف نوري ماوراء بنفش (UV)، باند طيف نوري Visible

 و يا همان بخشي از طيف نوري شعله كه براي ما انسانها قابل مشاهده است و باند وسيع IR يا مادون قرمز.

 

با توجه به محدوده وسيع طيف نوري توليد شده توسط شعله، آشكارسازهاي مختلف شعله بوجود آمده اند كه سنسورهر يك

نسبت به طيف خاصي از نور حساس هستند. در اين قسمت به مقايسه چند نمونه از اين نوعآشكارسازهاخواهيم پرداخت.

 

 

  آشكارساز شعله ماوراء بنفش (Ultraviolet)

 آشكارسازهاي ماورای بنفش (UV) باطول موج کوتاه تر از 300 نانومتر کار می کنند.  سرعت این آشکارسازها در

تشخیص آتش سوزی و انفجار، با توجه به تابش اشعه ماوراء بنفش ساطع شده در لحظه احتراق،3-4میلی ثانیه است.

به منظور کاهش آلارم کاذب در این نوع دتکتورها، اغلب یک تاخیر زمانی 2-3 ثانیه است در طراحی آشکارسازهای

شعله UV توسط سازنده در نظر گرفته می شود.

 

کاربردها معایب مزایا
محیط های داخل ساختمان در این نوع دتکتورها منبعهای UV از قبیل رعد و برق، جوش قوس الکتریکی، تابش، و نور خورشید، باعث آلارم کاذب می شوند. سرعت بالا
حساسیت متوسط
قیمت پایین
تاثیر ناپذیر از مواد و وسایل داغ

 


 

آشكارساز شعله مادون قرمز (IR)

 همه ما سنسورهايي كه با حركت انسان فعال مي شوند را در اماكن مختلف نظير بانك ها، ادارات و فروشگاه ها ديده ايم. در واقع اين سنسور ها به طيف مادون قرمز متصاعد شده از گرماي بدن انسان حساس هستند. سنسور آشكارسازهاي شعله مادون قرمز نیز به طيف گرمايي منتشر شده از شعله آتش حساس هستند.

ويژگي هاي آشكارسازهاي IR

آشكارسازهاي شعله مادون قرمز (IR) در باند طیفی مادون قرمز کار می کنند.گازهای داغ یک الگوی طیفی خاص در منطقه مادون قرمز که می تواند با یک دوربین تصویربرداری حرارتی (TIC) تشخیص داده شوند منتشر می کنند.طیف فرکانسی که این نوع از آشكارسازهاي شعله مادون قرمز نسبت به آن حساس هستند در محدوده 4.4 میکرومتر است. زمان پاسخ نمونه آشكارسازهاي IR، سه تا پنج ثانیه است.

 

کاربردها معایب مزایا
محیط های داخل ساختمان

تحت تاثیر حرارت قرار می گیرد

تحت تاثیر منابعIR در معرض آلارم های کاذب قرار می گیرد

سرعت بالا
حساسیت متوسط
قیمت پایین
تاثیر ناپذیر از
تشعشعات خورشیدی

 

آشكارساز شعله تركيبي UV/IR

 آشكارسازهاي شعله ترکیبیUV/IR، با مقایسه سیگنال آستانه دو محدوده ی UVو IRو نسبت آنها به یکدیگر، برای تایید کردن

سیگنال حریق و کاهش آلارم کاذب استفاده می کنند.

مقایسه سیگنال آستانه دو محدوده ی UVو IRدر قالب پیکره بندی ANDصورت می پذیرد.

 

کاربردها معایب مزایا
محیط های داخلی / خارجی

تحت متاثیر منابعUV/IR مشخص (نسبت ایجاد شده توسط محرک های کاذب) قرار می گیرد

در صورت وجود دود یابخار غلیظ دید آن کورمی شود

 تاثیر پذیری منفی در صورت وجود گریس و روغن بر روی شیشه این نوع دتکتورها

سرعت بالا
حساسیت بالا
آلارم کاذب کمتر
تاثیر ناپذیر از تشعشعات خورشید

 

 

 

 

 

 

 

آشكارساز شعله تركيبي IR/IR

آشكارسازهاي شعله نوع IR/IR، آستانه سیگنال دو طیف مختلف از موج مادون قرمز را مورد مقایسه قرار می دهند. یک سنسور موج

4.4 میکرومتر و سنسور دیگر در محدوده طیف فرکانسی مرجع می باشد.

 

کاربردها معایب مزایا
محیط های داخلی / خارجی

محدودیت عملکرد به واسطه رنج دمایی

تحت تاثیر منابعIR قرار می گیرند

سرعت متوسط

حساسیت متوسط

         آلارم کاذب کمتر

 

آشكارساز شعله تركيبي IR3يا IR/IR/IR

آشكارسازهاي شعله سه تایی (IR3)، طول موج سه باند مشخص در ناحیه طیفی IRو نسبت آنها با یکدیگر را مقایسه می کند. در این

دتکتور، یک سنسور محدوده 4.4 میکرومتر و دو سنسور دیگر باندهای مرجع بالا و پایین را آشکار کنند.  آشكارسازهاي IR3نسبت به

آشكارسازهاي IRو UV/IRزمانی که در معرض اشعه IRغیر شعله قرار می گیرند در مقابل آلارم کاذب از مصونیت بیشتری برخوردارند.

 
کاربردها معایب مزایا

محیط های داخلی / خارجی

قيمت بالا

      سرعت بالا

    حساسیت بالا

کمترین نرخ آلارم کاذب

تاثیر ناپذیر از اشعه خورشید

 

فضای تحت پوشش آشكارسازهاي شعله

زاويه ديد آشكارسازهاي شعله همانند شكل مقابل بصورت مخروط مانند است. نظير نوري كه توسط يك چراغ مطالعه مخروطي منتشر مي شود.

زاويه ديد اينگونه آشكارسازها هم به همين صورت است.

 

 

نكاتي كه در رابطه با زاويه ديد اينگونه آشكارسازها مي بايست در نظر داشت:

معمولا زاويه ديد افقي و عمودي آشكارسازهاي شعلهبا توجهبه برند و مدل آن متفاوت است

و مي بايست به كاتالوگ سازنده آن مراجعه نمود. برد آشكارسازهاي مختلف نيزمتفاوت است

و مي بايست بهكاتالوگ سازنده آن مراجعه نمود. در خصوص جانمايي اين نوع آشكارسازها

مي بايستبا در نظررفتن زاويه ديد و برد آن، طوري جانمايي را انجام داد كه فضاي مورد نظر

ما راتحت پوششخود قرار دهد و در صورت نياز از تعداد آشكارسازها بيشتري استفاده نماييم.

 بايددرنظر داشت كه دراين نوع آشكارسازها، شعلهمي بايست درمعرض ديدمستقيم آشكارساز

قرار داشته باشد تا مورد تشخيص واقع شود.  به عنوان مثال همان گونه كه در شكل مقابل

مشخص است، در صورتي كه مانعيسر راه اين نوع آشكارساز وجود داشته باشد، اگر حريق

پشت مانع بوجود بيايد، شعله آن برايآشكارساز قابل رويت نخواهد بود و نيازاست آشكارساز

ديگري نيز در سمت ديگر، براي فضاي كور درنظر گرفته شود.

      

 

 

برد آشكارسازهاي شعله

در كاتالوگ سازندگان معمولا برد آشكارساز را به توجه به حجم حريق بيان مي كنند. به عنوان

مثال آشكارساز شعله فلان برند، شعله اي به ابعاد 10 در 10 سانتي متر را در فاصله7 متري

مي تواند تشخيص دهد. اگر حريق در فاصله دورتري اتفاق بيافتد، نياز است كهابعاد شعله

بزرگتري بوجود بيايد تا اين آشكارساز بتواند آن را تشخيص دهد. بعنوان مثال براي همين

آشكارساز، اگر فاصله دو برابر شود،نياز است كه ابعادشعله چهار برابر(40 در40 سانتي متر)

شود تا توسط اين آشكارساز تشخيص داده شود.

 

      

   فایل PDF مقاله         

   Download : fire_58_(3).pdf           File Size 510 KB